സാമൂഹിക സേവന രംഗത്തെ മികവിനുള്ള ജംനാലാല്‍ ബജാജ് പുരസ്‌കാരം ബിഹാറിലെ സാമൂഹിക പ്രവര്‍ത്തകയും സൂറിച് ,വിയന്ന നിവാസികളുടെ സഹോദരിയുമായ പത്മശ്രീ സുധ വര്‍ഗീസ് സ്വന്തമാക്കി….

ഗാന്ധിയൻ മൂല്യങ്ങൾ, സാമൂഹികസേവനം, സാമൂഹ്യവികസനം എന്നീമേഖലകളിൽ വർഷംതോറും നൽകിവരുന്ന ഒരു ഇന്ത്യൻ പുരസ്കാരമാണ് ജമ്‌നാലാൽ ബജാജ് പുരസ്കാരം (Jamnalal Bajaj Award). 1978 -ൽ ബജാജ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ജംനാലാൽ ബജാജ് ഫൗണ്ടേഷൻ തുടങ്ങിയ ഈ പുരസ്കാരങ്ങൾ നാലുവിഭാഗങ്ങളിലായി നൽകിവരുന്നു .ഗാന്ധിജിയുടെ അടുത്ത സ്നേഹിതനും പൊതുപ്രവർത്തകനുമായ ജംനാലാൽ ബജാജിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥമാണ് ഈ പുരസ്കാരം ഏർപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.

ജംനാലാല്‍ ബജാജ് പുരസ്‌കാരം സുധ വര്‍ഗീസിനൊപ്പം മലയാളി ഡോക്ടര്‍ ദമ്പതികളായ റെജി ജോര്‍ജ്, ലളിത റെജി എന്നിവരും, ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വിദ്യ ഗ്രാമ വികസനത്തിനായി ഉപയോഗിച്ചതിന് ഡോ. രാമലക്ഷ്മി ദത്തയും ഇന്ത്യയ്ക്ക് പുറത്ത് ഗാന്ധിയന്‍ മൂല്യങ്ങള്‍ പ്രചരിപ്പിച്ചതിന് ബംഗ്ലാദേശില്‍ നിന്നുള്ള രാഹാ നാബാ കുമാറും പുരസ്‌കാരത്തിന് അര്‍ഹരായി.

ആദിവാസികളുടെ ഉന്നമനത്തിനായി നടത്തിയ സേവനങ്ങളിലൂടെയാണ് സുധ വര്‍ഗീസ് ശ്രദ്ധ നേടിയത് . ബിഹാറില്‍ പട്ടിണിയില്‍ ബുദ്ധിമുട്ടിയിരുന്ന മുസാഫര്‍ വിഭാഗത്തിന്റെ സാമൂഹിക, സാമ്പത്തിക ഉന്നമനത്തിനായി നടത്തിയ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളാണ് കോട്ടയം സ്വദേശിയായ സുധയെ പുരസ്‌കാരത്തിന് അര്‍ഹയാക്കിയത്.

ആരോഗ്യ- സാമൂഹികക്ഷേമ രംഗത്തെ ക്രിയാത്മക പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ക്കാണ് റെജി ജോര്‍ജ്, ലളിത റെജി ദമ്പതികള്‍ക്ക് പുരസ്‌കാരം ലഭിച്ചത്. 1992ല്‍ തമിഴ്‌നാട് ധര്‍മപുരിയിലെ വനമേഖലയിലെ കുടിലില്‍ ഇവര്‍ ആശുപത്രി ആരംഭിച്ചു.

പുരസ്‌കാര വിതരണച്ചടങ്ങില്‍ സുപ്രീം കോടതി ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഡി.വൈ ചന്ദ്രചൂഡ് മുഖ്യാതിഥിയായിരുന്നു.

സുധാ വർഗീസ്

സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകയും അഭിഭാഷകയുമാണ് സുധാ വർഗ്ഗീസ്. സിസ്റ്റർ സുധ, സൈക്കിൾ ദീദി എന്നീ അപരനാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു 30 വർഷത്തോളം ബീഹാറിൽ അധഃകൃതരും പാർശ്വവത്കരിക്കപ്പെട്ട വർഗ്ഗമായ മുഷാഹാർ വംശജരുടെ ഉന്നമനത്തിനായി വിവിധ രീതികളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. 2006ൽ രാജ്യം പദ്മശ്രീ നൽകി ആദരിച്ചു.

ജീവിതരേഖ

1949 ൽ കോട്ടയം ജില്ലയിലെ കാഞ്ഞിരത്താനത്ത് ജനിച്ചു. സാമൂഹ്യപ്രവർത്തനത്തിൽ തൽപരയായി 1965 ൽ റോമൻ കത്തോലിക്കാ സഭയുടെ കീഴിലുള്ള നോത്ര്‌ദാം സന്യാസിനി സഭയിൽ ചേർന്നു. ബീഹാറിലെ വിദ്യാഭ്യാസമേഖലയിലാണ് നോത്രദാം മഠം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. കുറച്ച് വർഷങ്ങൾ പട്നയിലെ നോത്രദാം മാതൃമഠത്തിൽ പരിശീലനങ്ങൾക്കായി ചിലവഴിച്ച സുധ, ഹിന്ദിയും ഇംഗ്ലീഷും അഭ്യസിച്ചു.

ബീഹാറിലെ സഭാകേന്ദ്രത്തിലെ കോൺവെന്റ് സ്കൂളുകളിൽ അദ്ധ്യാപികയായി. കുഷ്ഠരോഗികൾക്കിടയിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. രണ്ടുവർഷത്തിനുള്ളിൽ അധ്യാപികയുടെ ജോലിമതിയാക്കി മുംഗേർ ജില്ലയിലെ മൂഷാഹറുകൾക്കിടയിൽ പ്രവർത്തിച്ചു. ബീഹാറിലും ഉത്തർ പ്രദേശിലും കാണുന്ന ഒരു ദളിത് വർഗ്ഗമാണ് മൂഷാഹാർ. തോട്ടിപ്പണിക്കാരേക്കാൾ താഴ്ന്ന സ്ഥാനമാണിവർക്ക്. സാക്ഷരതയിലും ജീവിതനിലവാരത്തിലും വളരെയധികം പിന്നാക്കമാണിവർ. ബിഹാറിൽ 15% ദളിതരും മൂഷാഹാർ വിഭാഗത്തിൽ പെടും. ഇവർക്ക് സ്വന്തമായി സ്വത്തുക്കളോ സ്ഥലമോ, ഒരു നേതാവോ ഇല്ല. മറ്റുള്ളവരെ അനുകരിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന ഇവരെ തൊടുന്നത് തന്നെ നിഷിദ്ധമാണിപ്പോഴും. സാക്ഷരത മുഷഹർക്കിടയിൽ വളരെ കുറവായിരുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ 1% ഉം പുരുഷന്മാരിൽ 2-3% ആയിരുന്നു സാക്ഷരതാ നിലവാരം തന്നെ. കൃഷിപ്പണിയാണ് പ്രധാനമായും ചെയ്തിരുന്നതെങ്കിലും ആർക്കും സ്വന്തമായി കൃഷിയിടങ്ങൾ ഇല്ലായിരുന്നു. ദാരിദ്ര്യം കൂടപ്പിറപ്പായിരുന്നു.1987 ൽ സർക്കാർ കൊടുത്തിരുന്ന സ്റ്റൈപ്പന്റുകൾ മുഷാഹാറികളിൽ നിന്ന് ഉന്നത ജാതിക്കാരായ ഓഫീസർമാർ തട്ടിയെടുക്കുന്നതായി സുധദീദി കണ്ടെത്തി.

ഉയർന്ന സമുദായങ്ങൾക്കെന്നപോലെ, മൂഷാഹറുകൾക്കും ആദ്യം എതിർപ്പായിരുന്നു. ആദ്യം ജാംസോത് എന്ന സ്ഥലത്താണ് പ്രവർത്തനം തുടങ്ങിയത്. മൂഷാഹറുകൾ താമസിച്ചിരുന്ന ഒരു തോല എന്ന കൂരയിൽ താമസിച്ചു അവർക്കൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ചു. താമസിയാതെ നന്ദി സൂചകമായി അവർക്കും ഒരു തോല ലഭിച്ചു. ആദ്യം കുട്ടികളെ പഠിപ്പിക്കാനും അവർക്ക് വൃത്തിയുടെ ആദ്യപാഠങ്ങൾ പറഞ്ഞു കൊടുക്കാനും തുടങ്ങി.

വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ആ ഗ്രാമത്തിലെ സ്ത്രീകളുടെ നിലയിൽ സുധ ആശങ്കപ്പെട്ടു. ബലാത്സംഗം അവർക്കിടയിൽ വളരെ സാധാരണയായിരുന്നു. മൂഷാഹാരി ആണുങ്ങൾ ചെത്തിയിരുന്ന കള്ള് കുടിക്കാനെത്തുന്ന ഉന്നത ജാതിക്കാാരായ പുരുഷന്മാരായിരുന്നു പ്രശ്നക്കാർ. ഒരു പെൺകുട്ടി മൃഗീയമായി പീഡിപ്പിക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ സുധാദീദി അവരെയും കൂട്ടി പോലീസിൽ പരാതി രേഖപ്പെടുത്തിക്കുകയും അപരാധിയെ ശിക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തു. ആദ്യത്തെ പോലീസ് പരാതിയായിരുന്നു അത്. മൂഷാഹറുകൾ ഉൾപ്പെട്ട കേസുകളിൽ അവർക്കായി ഹാജരാകാൻ അഭിഭാഷകരെപ്പോലും കിട്ടാതിരുന്ന സ്ഥിതി നിലനിന്നിരുന്നു. അവരെ പലരും ചൂഷണവും ചെയ്തിരുന്നു. ഇതിനു പരിഹാരമായി ബാംഗ്ലൂരിൽ നിയമ പഠനത്തിനു ചേർന്നു. 2000 മുതൽ ബാംഗ്ലൂരിലേക്ക് നിരന്തരം യാതചെയ്ത് നിയമപഠനം നടത്തി അഭിഭാഷകയായിത്തീർന്നു. അതിനുശേഷം ഒൻപതോളം ബലാത്സംഗക്കേസുകൾ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടു. താമസിയാതെ സിസ്റ്റർ സുധയുടെ പ്രവർത്തനം ഒരു ചെറിയ സാമ്രാജ്യം തന്നെ സൃഷ്ടിച്ചു. നാരി ഗുഞ്ജൻ അഥവ സ്ത്രീകളുടെ ശബ്ദം എന്നതറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി.

നാരി ഗുഞ്ജൻ

ബീഹാറിലെ ദളിതർക്ക് വിദ്യാഭാസം, തൊഴിൽ പരിശീലനം, ആരോഗ്യസംരക്ഷണം, നിയമപരിരക്ഷ തുടങ്ങിയവ നൽകുന്നതിനുവേണ്ടി ഇവർ രൂപീകരിച്ച സന്നദ്ധസേവന സംഘടനയാണ് ‘നാരി ഗുഞ്ജൻ’ 1987 ൽ ആരംഭിച്ച ഈ സ്ഥാപനം ഈ വിഭാഗത്തിലെ വനിതകളുടെ അന്തസ്സ് ഉയർത്തുന്നതിന് ഒരു പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചു. ആദ്യത്തെ മൂലധനം സുഹൃത്തുകളും ബന്ധുക്കളുമായിരുന്നു. അവരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ സുധക്ക് ഭ്രാന്തായിരുന്നു. എങ്കിലും അവരും സഹായിക്കാതിരുന്നില്ല. അല്പസ്വല്പം സമുദായക്കാരും സഹായം നൽകി. യൂണിസെഫിൽ നിന്ന് സഹായം കിട്ടിയതോടെ 50 ഓളം കേന്ദ്രങ്ങൾ വിവിധഭാഗങ്ങളിലായി തുടങ്ങാൻ സാധിച്ചു. ഈ കേന്ദ്രങ്ങളിലെല്ലാം സുധ തനിയെ സൈക്കിളിൽ യാത്ര ചെയ്ത് സന്ദർശിച്ച് മേൽനോട്ടം വഹിച്ചുപോന്നു. അങ്ങനെയാണ് സൈക്കിൾ ദീദി എന്ന ഓമനപ്പേരു ലഭിച്ചത്. 2005 ൽ ഒരു മൂഷാഹ ആൺകുട്ടിയെ മേൽജാതിയുവാക്കൾ ആക്രമിക്കുകയും അതിന്റെ പേരിൽ പോലീസ് കേസ് ആകുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ എല്ലാവരുടേയും വിചാരം ഇതിന്റെ പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ചത് സുധയാണെന്നായിരുന്നു. നിരാകരിച്ചു നോക്കിയെങ്കിലും ആ നാട്ടിൽ നിന്ന് തിരിച്ച് പോരേണ്ടി വന്നു. പോലീസിന്റെ ഭാഗത്തു നിന്നും യാതൊരു തുണയും ലഭിച്ചുമില്ല. കോൺവെന്റിലേക്ക് തിരിച്ചു പോയ സിസ്റ്റർ സുധയുടെ മനസ്സിൽ പെൺകുട്ടികൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള ഒരു സ്കൂളിന്റെ പദ്ധതി രൂപപ്പെട്ടു.

പ്രേരണ വിദ്യാലങ്ങൾ

പ്രേരണ എന്നതിന്റെ അർത്ഥം പ്രചോദനം എന്നാണ്. ഈ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ മുഷാഹാരി പെൺകുട്ടികൾക്ക് സൗജന്യമായി താമസിച്ചു പഠിക്കാനാവുമായിരുന്നു. മഹാദളിതരായ പെൺകുട്ടികൾക്ക് വേണ്ടി ആരംഭിച്ച പ്രേർണാ സ്കൂൾ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു. ദാനാപൂറിനടുത്ത ലാൽ കോതിക്കടുത്തുള്ള ഒരു പൊതു കക്കൂസും എരുമത്തൊഴുത്തും ചേർന്ന കെട്ടിടം നവീകരിച്ച് ഒരു സ്കൂൾ ആക്കിയെടുത്തു. ഇതിനു സംസ്ഥാന സർക്കാരിന്റെ സഹായം ഉണ്ടായിരുന്നു. ആദ്യത്തെ കുട്ടികൾ 2006 ഓടെ സ്കൂളിൽ ചേർന്നു.മാതാപിതാക്കൾ ആകാംക്ഷഭരിതരായിരുന്നു. അവർ ആദ്യമായാണ് അവരുടെ പെൺ മകളെ വീട്ടിനു പുറത്ത് താമസിച്ച് പഠിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നത്. എങ്കിലും സിസ്റ്റർ സുധയും പ്രേർണാ സ്കൂളും എല്ലാ കണക്കുകൂട്ടലുകളും അസ്ഥാനത്താക്കി. പെൺകുട്ടികൾടെ എണ്ണം 125 ആയി. എല്ലാവർക്കും മൂന്നു നേരം ഭക്ഷണം ഉൾപ്പെടെ താമസവും മറ്റു ചെലവുകളും സൗജന്യമായിരുന്നു. പെൺകുട്ടികൾ ചിട്ടയും വൃത്തിയും പഠിച്ചു. താമസിയാതെ പെൺകുട്ടികൾക്ക് വേണ്ടി ആരംഭിച്ച പ്രേർണാ സ്കൂൾ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു.

ബീഹാർ സർക്കാരിന്റെ മഹാദളിത് മിഷന്റെ സഹായത്തോടെ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ ആനന്ദ് ശിക്ഷാകേന്ദ്രങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനായി. ഒന്നര വർഷത്തിനുള്ളിൽ പാറ്റ്നയുടെ രണ്ട് ഭാഗങ്ങളിലായി, അതായത് ഫൂല്വാരി ഷരീഫിലും ദാനാപൂറിലുമായി അമ്പത് കേന്ദ്രങ്ങളാണ് തുടങ്ങാനായി. കിഷോരി മഞ്ച് എന്ന പേരിൽ ഒരു പരിപാടി തുടങ്ങി. അതിലൂടെ യൗവനാരംഭത്തിലുള്ള പെൺകുട്ടികൾക്ക് അവരുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ പങ്കുവെക്കാനായി. ഈ കിഷോരി ശിക്ഷാ കേന്ദ്രങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോൾ 80 ശാഖകൾ ഉണ്ട്. ബീഹ്ത, ദാനാപൂർ, പുൻപുൻ, ഫുല്വാരി നൗബത്പൂർ എന്നീ സ്ഥലങ്ങളിലാണ് ഇവ ഉള്ളത്.

മികച്ച കുറച്ചു പെൺകുട്ടികളെ അടുത്തുള്ള സർക്കാർ സ്കൂളിൽ പഠനത്തിനയച്ചുവെങ്കിലും അവിടത്തെ നിലവാരം മോശമാണെന്നു കണ്ട് സ്വകാര്യ സ്കൂളുകളിൽ കനത്ത ഫീസ് നൽകി അയച്ചു. ബാക്കിയുള്ള കുട്ടികളെ പ്രേർണയിൽ തന്നെ പഠിപ്പിക്കാൻ പദ്ധതിയൊരുക്കി. ഇതിനായി നാട്ടിൽ ജോലി ഇല്ലാതെ അലഞ്ഞിരുന്നു ഒരു കൂട്ടം ബിരുദദാരികളെ ജോലിക്കെടുത്തു. കട്ടിലുകൾ മാറ്റിയിട്ട് ക്ലാസ് റൂമിനു സ്ഥലമുണ്ടാക്കി പഠനം ആരംഭിച്ചു. സർക്കാരിന്റെ പാഠ്യപദ്ധതിയായിരുന്നു അവലംബിച്ചത്. ഇതിനു പുറമേ നൃത്തം, ചിത്രം രചന, കരാട്ടേ തുടങ്ങിയവയും പഠിപ്പിച്ചു. പെൺകുട്ടികൾ ഇവ കാര്യാമായെടുത്തു. 20 ഓളം പേർക്ക് ഗുജറാത്ത് സർക്കാർ നടത്തിയ നാഷണൽ ചാമ്പ്യൻഷിപ്പിൽ വിജയിക്കാനായി.

ഏതാണ്ട് എല്ലാ ഇനത്തിലും ഒരു സ്ഥാനമെങ്കിലും കരസ്ഥമാക്കാൻ പ്രർണയിലെ കുട്ടികൾക്ക് ക്ഴിഞ്ഞു. ഇത് കണ്ട് അത്ഭുതപരവശനായ ബിഹാർ മുഖ്യമന്ത്രി അവരെ ജപ്പാനിലെ ലോക ചമ്പ്യൻഷിപ്പിനയക്കാനുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം ഏറ്റെടുക്കുകയും ചെയ്തു. 7 പേർ ടോക്യോയിലെ അന്താരാാഷ്ട്ര മത്സരത്തിൽ പങ്കെടുത്തു ഏഴു കപ്പുകളുമായാണ് മടങ്ങിയത്.[3] കുറേ പെൺകുട്ടികൾ പത്താം തരം പാസാകുകയും, 7 എങ്കിലും പാസ്സായ ചിലകുട്ടികൾക്ക് വികാസ് മിത്ര എന്ന പേരിലുള്ള സർക്കാർ ജോലി ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇത് ആ കുട്ടികളെ സ്വന്തം കാലിൽ നിൽക്കാൻ സഹായിച്ചു.

സർക്കാർ പദവി

2012 മുതൽ 2015 വരെ ബീഹാർ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ന്യൂനപക്ഷ കമ്മീഷൻ ഉപാദ്യക്ഷയായിരുന്നു. ബീഹാർ സംസ്ഥാനത്തെ പ്ലാനിങ്ങ് കമ്മീഷൻ ഫോർ വിമൻ ഡവലപ്മെന്റ് അംഗമാണ്.

ബഹുമതികൾ

2006 ൽ ഭാരത സർക്കാർ പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം നൽകി ആദരിച്ചു.
മൗലാന അബുൽ കലാം ആസാദ് ശിക്ഷാ പുരസ്കാർ
കോർപറേറ്റ് ഫിലിപ്സ് ഇന്ത്യ ഗുഡ് സമാരിറ്റൻ അവാർഡ്
സോഷ്യൽ ലൈഫ് ടൈം അച്ചീവ്മെന്റ് അവാർഡ്
ഐക്കൺ ഓഫ് ബീഹാർ പുരസ്കാരം
2010 ൽ ബിഹാർ സമാൻ പുരസ്കാരം
ബിഹാാർ അസ്മിത് അവാർഡ്
2017 ലെ വനിത വുമൺ ഓഫ് ദ ഇയർ പുരസ്കാരത്തിനു തിരഞ്ഞെടുത്തു

സ്വിറ്റസർലണ്ട് നിവാസികളായ ശ്രീ അബ്രഹാം ചേന്നംപറമ്പിൽ ,ജോസഫ് ചേന്നംപറമ്പിൽ,പരേതനായ കുര്യക്കോസ് ചെന്നാംപറമ്പിൽ ,ജയ മാളിയേക്കൽ , വിയന്ന നിവാസികളായ മേരി മിർണർ , ലിസി ചെറുകാട് എന്നിവരുടെ സഹോദരിയാണ് സുധാ വർഗീസ് ..

ശാക്തീകരണത്തിനായി സൈക്കിൾ ദീദി പെഡലുകൾ: സുധ വർഗീസ് 50 വർഷത്തിലേറെയായി മുസാഹറുകൾക്കായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

എഴുതിയത്: നമ്രത ശ്രീവാസ്തവ

(ഏപ്രിൽ 8, 2022) ധൈര്യത്തോടെ അവൾ സൈക്കിളിലേക്ക് ഒരു കാൽ ഉയർത്തി. നിർത്തി, അവൾ ചവിട്ടി. 50 വർഷം മുമ്പ് അവൾക്കറിയാവുന്നത്, അവൾ ഇവിടെ വന്നത് പീഡിതരെ സേവിക്കാനും സഹായിക്കാനും ആയിരുന്നു – സുധ വർഗീസ് അർപ്പണബോധത്തോടെ അത് ചെയ്തു. ബീഹാറിലെ മഹാദളിത് സമുദായമായ മുസാഹറുകളുടെ ഉന്നമനത്തിനായി അക്ഷീണം പ്രയത്നിക്കുന്ന “സൈക്കിൾ ദീദി” ഒരു സ്വാഗത മുഖമായിരുന്നു. പത്മശ്രീ (2006) അവാർഡ് ജേതാവ് അഭിനന്ദനങ്ങൾ മാറ്റിവെക്കുന്നു, കാരണം ഈ പരോപകാര മനസ്സിന്, ആളുകളും അവരുടെ ദുരവസ്ഥയുമാണ് പ്രധാനം. കേരളത്തിലെ കോട്ടയത്ത് ജനിച്ച സുധ കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനത്തിൽ ബിഹാറിലേക്ക് മാറുകയും ഇല്ലാത്തവരുടെ കഠിനമായ യാഥാർത്ഥ്യം കാണുകയും ചെയ്തു. ഇന്ന്, സുധ പെൺകുട്ടികൾക്കായി നിരവധി റെസിഡൻഷ്യൽ സ്കൂളുകൾ നടത്തുകയും സ്ത്രീകൾക്ക് ഉപജീവന പരിപാടികൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു, കൂടാതെ ഈ ദളിത് സമുദായങ്ങളെ ഉയർന്ന ജാതിയുടെ ചങ്ങലകളിൽ നിന്ന് ശാക്തീകരിക്കുന്നു.

“ഞാൻ ബീഹാറിൽ വന്ന് ഈ ആളുകളുടെ അവസ്ഥ കണ്ടപ്പോൾ, പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി എന്തെങ്കിലും ചെയ്യണമെന്ന് എനിക്കറിയാമായിരുന്നു. വർഷങ്ങളോളം ഞാൻ അവരോടൊപ്പം താമസിച്ചു, എന്റെ ചെറിയ മുറിയിൽ പെൺകുട്ടികളെ പഠിപ്പിച്ചു,” പത്മശ്രീ അവാർഡ് ജേതാവ് ഒരു അഭിമുഖത്തിൽ പങ്കുവെക്കുന്നു. ആഗോള ഇന്ത്യൻ. “ഞാൻ എന്റെ ഊർജവും സമയവും സ്നേഹവും മുഴുവനും മുസഹർ സമൂഹത്തെ സഹായിക്കാൻ വിനിയോഗിച്ചു,” അവൾ പറയുന്നു. എലിയെ പിടിക്കുന്ന തൊഴിലിന് പേരുകേട്ട മുസാഹറുകൾ ഗ്രാമത്തിന്റെ അതിരുകളിൽ ജീവിക്കുകയും ഉയർന്ന ജാതികളിൽ നിന്നുള്ള ജാതി-ലിംഗ അതിക്രമങ്ങൾ നേരിടുകയും ചെയ്തു.

പ്രായപരിധിയില്ല

ആറ് സഹോദരങ്ങളിൽ മൂത്തവളായി 1944 ൽ സമ്പന്നമായ ഒരു കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ച അവൾ ഒരു ലാളിത്യമുള്ള കുട്ടിയാണെന്ന് സമ്മതിക്കുന്നു. കലയോടുള്ള ഇഷ്ടം അവൾ സ്കൂളിൽ നാടകം, നൃത്തം, പാട്ട് മത്സരങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്നത് കണ്ടു. “ആദ്യ കുട്ടിയായിരിക്കുമ്പോൾ, എന്റെ മുത്തശ്ശിമാർ – അമ്മയും അച്ഛനും – എന്നെ വളരെയധികം സ്നേഹിച്ചിരുന്നു. പ്രകൃതിയിൽ ആയിരിക്കാൻ ഞാൻ ഇഷ്ടപ്പെട്ടു, ”അവൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു.

കുട്ടിയായിരിക്കുമ്പോഴും ദരിദ്രരുടെ ദുരവസ്ഥ അവളെ അലട്ടിക്കൊണ്ടിരുന്നു. മിഡിൽ സ്കൂളിൽ, ഒരു മാഗസിൻ അരിച്ചുപെറുക്കുന്നതിനിടയിൽ, ബീഹാറിലെ ഒരു കുടിലിന്റെ ഫോട്ടോ അവൾ കാണാനിടയായി. “എനിക്ക് ആ ചിത്രം എന്റെ തലയിൽ നിന്ന് പുറത്തെടുക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ഒരു കുടുംബം ആ അവസ്ഥയിൽ ജീവിക്കേണ്ടിവരുമെന്ന ചിന്ത എന്നെ സങ്കടപ്പെടുത്തി,” 77 കാരനായ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകൻ പങ്കുവെക്കുന്നു.

ഈ സമയത്ത്, അവൾ നോട്രെ ഡാം അക്കാദമിയിൽ ചേർന്നു, അവളുടെ കുടുംബത്തിന്റെ എതിർപ്പ് വകവയ്ക്കാതെ, കത്തോലിക്കാ കന്യാസ്ത്രീയാകാൻ മതക്രമത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. “എനിക്ക് ബീഹാറിലേക്ക് പോകണമെന്ന് എന്റെ വീട്ടുകാരോട് പറഞ്ഞപ്പോൾ എന്റെ മാതാപിതാക്കൾ അത് നിരസിച്ചു. ഞാൻ അവരെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചു, പക്ഷേ അവർ കേൾക്കാൻ തയ്യാറായില്ല. ഒരു ദിവസം, എന്റെ മുത്തച്ഛൻ വീട്ടിൽ വന്നു, എന്നോട് സംസാരിച്ച ശേഷം, എന്നെ പോകാൻ അനുവദിക്കാൻ എന്റെ മാതാപിതാക്കളെ പ്രേരിപ്പിച്ചു, ”അവൾ പറയുന്നു.

വെല്ലുവിളികളെ അതിജീവിക്കുന്നു

ബിഹാറിലെ ജീവിതം അത്ര എളുപ്പമായിരുന്നില്ല. ആഴത്തിൽ വേരൂന്നിയ ജാതി വ്യവസ്ഥയും വിവേചനവും തൊട്ടുകൂടായ്മയും മനസ്സിലാക്കാൻ സുധയ്ക്ക് ഒരു വർഷമെടുത്തു. എന്നിരുന്നാലും, ഏറ്റവും വലിയ പോരാട്ടം ഭാഷയായിരുന്നു. “ഞാൻ കേരളത്തിൽ നിന്ന് മാറുമ്പോൾ എനിക്ക് ഇംഗ്ലീഷ് കുറച്ച് മാത്രമേ അറിയൂ. ഞാൻ ഹിന്ദി സംസാരിച്ചില്ല. മുസഹർ സമുദായത്തെ സഹായിക്കണമെങ്കിൽ രണ്ടും കൂടി പഠിക്കേണ്ടിവരുമെന്ന് പെട്ടെന്നുതന്നെ ഞാൻ മനസ്സിലാക്കി,” അവർ കൂട്ടിച്ചേർത്തു, “ജാതി വ്യവസ്ഥയുടെ തിന്മകളെക്കുറിച്ചും സമൂഹത്തിന്റെ ദയനീയാവസ്ഥയെക്കുറിച്ചും എനിക്ക് അറിയില്ലായിരുന്നു – വീടോ വരുമാനമോ ഇല്ല. , ഭിക്ഷ യാചിക്കാനും നടപ്പാതകളിൽ ജീവിക്കാനും നിർബന്ധിതരായി.”

നോട്രെ ഡാം അക്കാദമിയിൽ, അവൾ വേണ്ടത്ര ചെയ്യുന്നില്ല എന്ന അസന്തുഷ്ടി, അവൾ സ്വയം അടിച്ചു. അവൾ ചില മുസാഹർ ഗ്രാമവാസികളോട് താമസിക്കാൻ ഒരു സ്ഥലം ആവശ്യപ്പെടുകയും ഒരു ധാന്യ ഷെഡ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു – അവിടെ അവൾ പെൺകുട്ടികൾക്കായി ക്ലാസുകൾ ആരംഭിച്ചു. “ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റിയുടെ പ്രധാന വരുമാന സ്രോതസ്സ് ഉണ്ടാക്കുകയായിരുന്നു താടി (കള്ള്). ഉപഭോക്താക്കൾ മദ്യം വാങ്ങാൻ വരും, ഇത് പെൺകുട്ടികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തി. അതിനാൽ, ഞാൻ ക്ലാസുകൾ എടുക്കുന്ന എന്റെ മുറിയിലേക്ക് വരാൻ ഞാൻ അവരോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു – അക്കാദമിക് മാത്രമല്ല, തയ്യൽ, എംബ്രോയിഡറി എന്നിവയും, ”സാമൂഹിക പ്രവർത്തകൻ പുഞ്ചിരിക്കുന്നു.

താമസിയാതെ പല പെൺകുട്ടികളും ക്ലാസുകളിൽ പങ്കെടുക്കാൻ തുടങ്ങി. എന്നാൽ അവർക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം നൽകിയാൽ മതിയായിരുന്നില്ല. അവരുടെ അവകാശങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി ശബ്ദമുയർത്തുകയും ശുദ്ധജലം ലഭ്യമാക്കാൻ ഹാൻഡ് പമ്പുകൾക്ക് ധനസഹായം നൽകുകയും ചെയ്തു – സുധയ്ക്ക് തടയാനായില്ല. കൂടുതൽ ദിവസ വേതനം ആവശ്യപ്പെടാൻ പ്രവർത്തകർ അവരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. അവളെ പുറത്താക്കുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തിയ നിരവധി ആളുകൾക്ക് അത് നന്നായി പോയില്ല. “എനിക്ക് ദനാപൂരിലെ എന്റെ വീട് ഉപേക്ഷിച്ച് വാടകയ്ക്ക് താമസിക്കേണ്ടിവന്നു. ഞാൻ കൊല്ലപ്പെടുമോ എന്ന് ഭയന്ന ദിനരാത്രങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. ഈ ആളുകൾക്ക് വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വന്നാൽ, പേടിച്ചിട്ട് കാര്യമില്ലെന്ന് ഞാൻ മനസ്സിലാക്കി. എനിക്ക് അവരുടെ മുന്നിൽ നിൽക്കേണ്ടി വന്നു, അതിനാൽ ഞാൻ തിരിച്ചുപോയി, ”സാമൂഹിക പ്രവർത്തകൻ പുഞ്ചിരിക്കുന്നു.

1987-ൽ അവർ ദളിത് സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതിനായി നാരി ഗുഞ്ജൻ എന്ന എൻജിഒ ആരംഭിച്ചു. രണ്ട് വർഷത്തിന് ശേഷം, നിയമബിരുദവുമായി (ബെംഗളൂരു സ്കൂളിൽ നിന്ന്) അവൾ പീഡനത്തിനിരയായ സ്ത്രീകൾക്ക് വേണ്ടി പോരാടി – ഗാർഹിക പീഡനം, ബലാത്സംഗം. “ഞാൻ ആദ്യം അധികാരികളുടെ അടുത്തേക്ക് പോയി, എന്നാൽ ഈ സ്ത്രീകൾക്ക് നീതി ലഭിക്കുമെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ഞാൻ പിന്നീട് ലോ സ്കൂളിൽ ചേർന്നു,” അവർ കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്നു.

മാറുന്ന ചിന്താഗതികൾ

ദളിത് പെൺകുട്ടികളെ പഠിപ്പിക്കുന്നതിനായി, 2005-ൽ ഒരു റെസിഡൻഷ്യൽ സ്കൂൾ സ്ഥാപിച്ചുകൊണ്ട് അവർ അവരുടെ പ്രതിച്ഛായ പുനർനിർവചിച്ചു – പ്രേരണ (പാറ്റ്നയിലെ ദനാപൂരിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശത്ത്). ദളിത്, മുസഹർ വിഭാഗങ്ങളിലെ ജനങ്ങൾക്ക് അതിജീവനം അസാധ്യമാക്കിയത് ഉയർന്ന ജാതികളാണ്. അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ പോലും ഒരുക്കിയില്ല. സംസ്ഥാന സർക്കാരിൽ നിന്നുള്ള ധനസഹായവും സന്നദ്ധ സംഭാവനകളും ഉപയോഗിച്ച് ഞങ്ങൾ 2006 ൽ ആദ്യ ബാച്ച് ആരംഭിച്ചു, “പകുതി പൊതു ശൗചാലയവും പകുതി വെള്ളം-എരുമ ഷെഡും” ആയിരുന്ന സ്കൂളിന്റെ ആദ്യ ബാച്ച് ഞങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു.

അവളുടെ ലക്ഷ്യം അക്കാദമിക് മാത്രമല്ല, പാഠ്യേതര വിഷയങ്ങളും ആയിരുന്നു – അവൾ കരാട്ടെ ചേർത്തു, പെൺകുട്ടികൾ വളരെ സമർത്ഥരായി, അവർ ഗുജറാത്തിൽ (14) നടന്ന ഒരു മത്സരത്തിൽ അഞ്ച് സ്വർണവും അഞ്ച് വെള്ളിയും 2011 വെങ്കലവും നേടി, ജപ്പാനിലേക്ക് ഒരു യാത്രയിൽ പങ്കെടുക്കാൻ വിജയിച്ചു. ജപ്പാൻ ഷോട്ടോകാൻ കരാട്ടെ-ഡോ ഫെഡറേഷന്റെ കീഴിലാണ് അന്താരാഷ്ട്ര ആയോധന കല ചാമ്പ്യൻഷിപ്പ് സംഘടിപ്പിച്ചത്. “പെൺകുട്ടികൾ ഇപ്പോൾ അവരുടെ സ്വപ്നങ്ങൾ പിന്തുടരുകയാണ് – ഡോക്ടർമാരും എഞ്ചിനീയർമാരും അഭിഭാഷകരും നേതാക്കളും ആകാൻ പഠിക്കുന്നു – അത് എന്നെ സന്തോഷിപ്പിക്കുന്നു,” അവൾ പറഞ്ഞു.

അവളുടെ സംരംഭമായ നാരി ഗുഞ്ജൻ അഞ്ച് ബീഹാർ ജില്ലകളിൽ സജീവമാണ്, കൂടാതെ ശാക്തീകരണ കാമ്പെയ്‌നുകൾ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. നിതീഷ് സർക്കാർ മദ്യനിരോധനം ഏർപ്പെടുത്തിയ ശേഷം പലർക്കും വരുമാനമില്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ, പച്ചക്കറികൾ വളർത്തുന്നതിനും അധിക ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വിൽക്കുന്നതിനുമായി ഒരു അടുക്കളത്തോട്ടം ആരംഭിക്കാൻ ഞങ്ങൾ സ്ത്രീകളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു. അല്ലെങ്കിൽ വാണിജ്യവത്ക്കരിക്കുക ചാനേ കാ സത്തു, അത് വലിയ ഹിറ്റായിരുന്നു,” സാമൂഹിക പ്രവർത്തകൻ പറയുന്നു.

മറ്റൊരു അദ്വിതീയ ഉപജീവന പരിപാടി – ദേവദാസി ദളിത് വിഭാഗത്തിൽപ്പെട്ട എല്ലാ സ്ത്രീകളും അടങ്ങിയ നാരി ഗുഞ്ജൻ സർഗം മഹിളാ ബാൻഡ് വളരെയധികം പ്രശംസ നേടി. “ഞങ്ങൾ ഈ ആശയവുമായി ആദ്യം അവരെ സമീപിച്ചപ്പോൾ അവർക്ക് ഉറപ്പില്ലായിരുന്നു. ഞങ്ങൾ അവരെ പരിശീലിപ്പിച്ചു, ഇപ്പോൾ അവർ വിവിധ ഗവൺമെന്റ്, ഉയർന്ന പ്രൊഫൈൽ ഇവന്റുകൾ അവതരിപ്പിക്കുന്നു. ഞങ്ങൾ ഇപ്പോൾ രണ്ടാമത്തെ ബാൻഡ് സൃഷ്ടിക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിലാണ്, ”സുധ ചിരിക്കുന്നു.